Wat is advies?

Vraag aan tien accountants wat advies is, en je krijgt tien verschillende antwoorden. Nochtans is 'advies' binnen accountancy een van de meest gebruikte én minst gedefinieerde woorden. Websites, brochures en offertes staan er vol van. Velen beloven het, maar zelden wordt duidelijk wat er nu écht mee bedoeld wordt. Het gevolg? Verwarring bij medewerkers, frustratie bij klanten en een hoop waarde die verloren gaat – zowel voor de accountant als voor de klant.

Zonder duidelijke definitie kun je niet sturen, trainen of correct factureren. Medewerkers vullen het begrip op hun eigen manier in, en klanten weten niet goed wat ze nu mogen verwachten. Zo geven veel accountants – vaak onbewust, vaak goedbedoeld, vaak waardevol – advies weg zonder dat het als dusdanig erkend of beloond wordt. Simpelweg omdat er geen structuur of kader is dat duidelijk maakt: dit is advies. Dit hoort erbij, dit niet. Hier begint de meerwaarde, en hier stopt de basisdienst.

Daarom is het tijd om terug te keren naar de essentie. Wat is advies? En minstens zo belangrijk: hoe benoemen we het stuk dat géén advies is? Veel accountants denken vandaag al advies te geven, terwijl ze in werkelijkheid vooral optimaliseren binnen een wettelijk kader. 

Laten we eerst benoemen wat advies níet is. 

Assisteren en optimaliseren zijn geen advies.

Assisteren: de klant helpen om goed samen te werken met jou als accountant én met de overheid, zodat hij correct voldoet aan de complianceverplichtingen als onderneming.

Optimaliseren: binnen dat wettelijke kader zoeken naar de beste en meest rendabele oplossingen. 

Assisteren en optimaliseren beantwoorden de vraag: 'Ben ik in orde?' Ze zijn essentieel, waardevol en zelfs onmisbaar. Maar ze zijn géén advies. Dit is basis dienstverlening waarin de klant terecht verwacht dat jij hem met jouw expertise ondersteunt om binnen het wettelijke kader administratief, juridisch en fiscaal optimaal in orde te zijn. 

Maar wat is advies dan wél?

Mijn definitie is eenvoudig: advies is helpen ondernemen voorbij de wettelijke verplichting. 

Advies begint waar assisteren en optimaliseren eindigen. Het gaat over vooruitkijken en beantwoordt de vraag: 'Ben ik goed bezig?' Het is je klant iets bijleren of aanreiken in het (beter) runnen van zijn of haar business en richting geven voor de toekomst. Die nuance maakt een wereld van verschil - voor je klant, voor je team, en voor jezelf. 

Het geeft je als accountant taal om je werk beter te kaderen. Het helpt klanten begrijpen wat ze van jou mogen verwachten – en waarvoor er terecht betaald wordt. En het geeft medewerkers een kader om in te groeien.

Waarom heldere afbakening cruciaal is

Door in plaats van 'compliance' te spreken over "assisteren om goed samen te werken met de overheid én de accountant", geef je een veel menselijkere en begrijpelijkere invulling aan je basisdienstverlening. Tegelijk maak je het onderscheid helder:

Binnen het wettelijk kader: assisteren en optimaliseren → inbegrepen in het forfait.

Buiten het wettelijk kader: adviseren → aparte dienst, aanvullend gefactureerd.

Dat onderscheid is belangrijk, zeker nu zoveel kantoren zijn overgestapt naar vaste maandelijkse forfaits. Want hoewel veel forfaitaire modellen gebouwd zijn rond assisteren en optimaliseren, geven accountants in de praktijk vaak ook advies weg – zonder het te benoemen, en dus zonder de juiste waarde te capteren.

En dat wordt een probleem.

In een wereld waarin AI en Peppol het routinewerk versnellen, goedkoper maken en accurater uitvoeren dan ooit, verschuift het werkveld. Wat overblijft, is niet minder werk, maar ánder werk: advieswerk.

De adviesval in forfaitaire modellen

Als je vandaag geen duidelijke scheiding maakt tussen wat onder assistentie en optimalisatie valt (inbegrepen in het forfait) en wat onder advies valt (buiten het forfait), creëer je een verwachtingsval. Klanten gaan ervan uit dat alles 'inbegrepen' is.

Gevolg: hoe meer advies je geeft, hoe meer je verstrikt raakt in je eigen model – zonder dat je die extra waarde kunt benoemen of verzilveren.

Hoe diep je in de transformatie naar de adviesrol gaat, bepaal je zelf. Je kunt ervoor kiezen om te blijven assisteren en optimaliseren – en daarbinnen uitstekende toegevoegde waarde te leveren. Of je kunt expliciet kiezen voor een rol als adviseur. Beide zijn legitiem, zolang de grens helder is geef je nooit teveel waarde weg en kun je wederzijdse verwachtingen goed managen. Die afgrenzing is niet beperkend – ze is bevrijdend.

Dus: wat is advies? 

Helpen ondernemen voorbij de wettelijke verplichting.

En als we dat helder houden, bouwen we samen aan een sterker, waardevoller en toekomstgerichter beroep.